Manyas Barajı ve Gölü Siyanürlü suyun etkisinde.
Çevre Bakanlığının ve İstanbul Teknik Üniversite hazırladığı raporlarına bu güne kadar neden duyarsız kalındığına isyan eden Belediye Başkanı orhan Gaga, daha ne kadar kişinin kanser illetine yakalanması gerekiyor diye ilgisizliğe isyan etti.
Balıkesir’in Balya ilçesinin 150 Yıllık maden atıkları Manyas barajını ve gölünü kirlettiğine dikkat çeken Gaga, yetkililere seslenerek, artık önlem alınmasının zamanı gemedi mi? diye sordu.
Balya Belediye Başkanı Orhan Gaga maden cüruflarının alanından isyan etti. Gönen, Manyas, Bandırma ve Bursa’ın Karacabey yerel yöneticilerinden de destek istedi.
Manyas Barajının uzunluğu 40 kilometre. Balya Karaca Hisar Köyünden başlayan barajı gölü Gönen, Bandırma, Manyas ve sulama yolu ile Bursa’nın Karacabey ilçesine kadar uzanıyor..
Balya Simli Kurşun Maden Ocağı 1868 yılında Almanların “Laurtum” maden şirketi tarafından işletilmiş. 10 faaliyeti sürdüren Alman firması 1878 yılında Fransız firması olan “Rjol”devretmişti.
Fransızlar, “Balya Karaaydın Madencilik” adı altında 1892 yılında kurulan şirket ile tonlarca simli kurşun çıkardı. Dünya piyasalarında kurşun madeni fiyatlarının düşmesi ve madenlerin devletleştirileceğini öğrenen firma, 1939 yılında üretimini durdurdu. 1940 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile Balya’yı terk etti. Giderken geride bu gün tahmin edilen rakamlarla 4 milyon ton civarında zehirli atık bıraktı. Bu süre içinde 400 bin ton altın, gümüş, kurşun madenini de aldılar. O günden sonra, yüzlerce küçükbaş ve büyükbaş hayvan telef olurken, Balya’da kanserden ölenlerin sayısı her geçen gün arttı. Soruna çare bulmak isteyen Balya’yı yönetenler, mücadele verdi. 1994 yılında belediye başkanı olan Zekayi Bayram, İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinin de katıldığı bir araştırma başlattı. Zehirli atık sahasından, Kadıköy ve Çaloba’dan çıkan kaynak suyuna dökülüyor.3 km. mesafeden Koca Çaya karışıyor. Manyas Barajı’na kadar, akarsu yatağından su numuneleri alındı.
Balya’nın Kadıköy’de besicilik yapanlar hayvanlarını zehirli sudan içirmiyor.
İstanbul Teknik Üniversitesi’nin Balya-Manyas arasında çalışmaları 25 gün sürdü. 35 elementin analizi yapıldı.Manyas gölü yakınlarında Balya maden atıklarından kopmuş cüruf parçalarına rastlandı. 22 Yıl önce hazırlanan bu rapor da “!Bulgular fevkalade vahimdir. Acil önlem anılmadır. “denildi.
Balıkesir'in Balya ilçesi 80 yıl önce kapatılan kurşun madeninin izleri hâlâ silinmedi . Madencilik alanında bin 200 yıllık bir geçmişi olduğu dillendirilen ilçe, tarihinin hiç bir döneminde Fransız şirketi tarafından 1938 yılına kadar yapılan siyanürlü madenciliğin yarattığı tahribatı yaşamadı.
Balya Belediye Başkanı Orhan Gaga, Almanya’da ve Fransa da maden artıklarını bırak şirketlerin torunlarına seslendi.
Ardında da duyarsız kalan Bandırma, Gönen, Manyas ve Karacabey ilçelerini de etkisinde sürdüren zehirli atıklara karşı duyarsız kalan yerel yöneticilere seslendi.
(Macit Ermiş)
